IIA tarafından “Kamu Sektöründe İç Denetimin Etkinliği İçin Gerekli Dokuz Husus” konu başlıklı küresel araştırmanın sonuçları yayınlanmıştır. Bu raporda etkin bir iç denetim faaliyeti oluşturma açısından gerekli unsurlarla ilgili, dünya çapında kamu sektörünün analizini içeren ve IIA tarafından desteklenen küresel bir anket çalışmasının sonuçları ortaya koyulmaktadır.
Raporda temel olarak şu sorulara cevap aranmaktadır:
- Dünya genelinde kamu sektöründe iç denetim faaliyetlerinin en büyük zorlukları nelerdir?
- Dünya genelinde kamu sektöründe, iç denetim faaliyetlerinin karşılaştığı denetim etkinliğinin önündeki en büyük engeller nelerdir?
- Bölgeler arası temel farklılıklar nelerdir?
Bu rapor IIA’nin Destekleyici Rehberi: Kamu Sektöründe İç Denetimin Rolü (2012) isimli çalışmasına dayanmaktadır. Rapor etkin bir kamu sektörü denetim faaliyeti için temel dokuz adet unsuru tanımlamaktadır:
1) Kurumsal bağımsızlık
2) Resmi bir mevzuat düzenlemesi
3) Sınırsız erişim
4) Yeterli kaynak
5) Yetkin liderlik
6) Tarafsız personel
7) Yetkin personel
8) Paydaş desteği
9) Mesleki denetim standartları
Bu dokuz unsur, 107 ülkeden 2824 kamu sektörü katılımcısının cevaplandırdığı (toplam 13.500 katılımcının dışında), IIA’nin 2010 Küresel İç Denetim Anketinden elde edilen sonuçlarla mukayese edilmiştir. IIA Araştırma Vakfı (IIARF) bu tür çalışmaları, CBOK için projelerden birisi olarak, her beş yılda bir yapmaktadır. Bazı bulgular:
- Ankete katılan kamu sektörü çalışanlarının üçte ikisinden fazlası, idarelerinde iç denetimin yetkilerinin hukuki olarak kanuna ya da diğer düzenlemelere dayanması gerektiğine işaret etmektedir. İç denetimin hukuki olarak kanuna ya da diğer düzenlemelere dayanması gerektiğine en fazla işaret edenler Avrupa- Orta Asya bölgesi, ve en az ABD ve Kanada ve onu yakından takip eden Orta Doğu ve Asya Pasifik bölgeleridir.
- Katılımcıların yaklaşık yüzde ellisi, bir iç denetim raporundaki bulgularının derecelendirilmesinin değiştirilmesi ya da değerlendirilmesinde ya da geri çekilmesi yönünde zorlamayla karşılaştıklarını belirtmişlerdir. Bu sırasıyla Afrika’dan katılanlarda daha fazla olmak üzere, en az ABD ve Kanada’da görülmektedir.
- Katılımcı İç Denetim Birimi Başkanlarının (CEA) yaklaşık yüzde ellisi, kendi kurumlarında bir denetim komitesi ya da eşdeğerinin oluşturulduğunu, fakat bunların sadece dörtte biri, kendilerinin atanmasında denetim komitesinin dâhil olduğunu belirtmişlerdir.
- İç Denetim Birimi Başkanlarının yaklaşık % 40’ı, İDB Başkanı ya da eşdeğeri olarak altı yıldan fazla kıdeme sahip olduklarını belirtmişlerdir. Latin Amerika ve Karayip İDB Başkanları en fazla kıdeme sahip (% 60). Tam aksine Avrupa ve Orta Asya en az kıdemi olan (% 25) İDB Başkanlarına sahip.
Kamu sektörü iç denetçileri ve onların paydaşları bu çalışmanın sonuçlarını, kendi bölgelerindeki ve dünya genelindeki kamu iç denetçilerinin durumu ile kendi kurumlarındaki şartları mukayese etmek üzere kullanabilirler. İç denetimin gelişimi açısından bu çalışmaların bir açılım sağlayacağı düşünülmektedir.
Raporun tamamına IIA resmi sitesinden erişebilirsiniz.